„Kto pyta, nie błądzi” — to stare przysłowie wszyscy dobrze znają. Jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę, że samo pytanie nie wystarczy, jeszcze trzeba je odpowiednio sformułować. I nie chodzi tylko o zadawanie pytań innym ludziom, ale przede wszystkim o pytanie siebie. Każdego dnia sami sobie zadajemy wiele pytań, chociaż nie zawsze jesteśmy tego w pełni świadomi. Pytamy siebie o rzeczy związane z codziennym życiem, a także zastanawiamy się nad głębszym sensem naszego życia. Od pytań: Jaka jest pogoda? W co mam się dzisiaj ubrać? Co zrobię dzisiaj na obiad? O której godzinie mam spotkanie? po pytania: Kim jestem? Co chcę w życiu osiągnąć? Jakie mam cele? Autorka Marilee Adams pokazuje, że to, w jaki sposób zadajemy pytania, kształtuje nasze życie. Jeśli to zrozumiemy i zaczniemy je odpowiednio formułować, to zmienimy nasze życie.
Zadając nieodpowiednie pytania, sami sobie robimy krzywdę. Ponadto najczęściej w ogóle nie zagłębiamy się w dane pytanie, tylko od razu, automatycznie przechodzimy do odpowiedzi. A wybierając pytania świadomie, będziemy mogli świadomie na nie odpowiedzieć.
Czytając książkę, podążymy według tzw. mapy wyboru. Do „podróży” możemy podejść z zaciekawieniem (osoba ucząca się), możemy też podejść ze strachem (osoba wyrokująca). Sposób, w jaki formułujemy pytania, pokazuje, którą grupę reprezentujemy. Na przykład jest różnica pomiędzy grupą pytań: Kto jest winny? Dlaczego on jest taki głupi? Jak mogłem to zepsuć? a pytaniami: Jak mogę mu pomóc? Za jakie zadania jestem odpowiedzialny? Czego mogę się nauczyć? Pierwszy sposób formułowania pytań od razu budzi w nas złe emocje. Denerwujemy się, zamykamy w sobie, przez co ciężko znaleźć konstruktywne rozwiązanie. W drugim podejściu dajemy sobie pozwolenie do popełniania błędów, podchodzimy do siebie i do innych z otwartością i zrozumieniem. Dzięki temu jesteśmy spokojni, otwieramy swój umysł i możemy znaleźć konstruktywne rozwiązania.
W książce oprócz głównego wątku dwóch ścieżek — osoby uczącej się i wyrokującej — mamy do dyspozycji dodatkowe narzędzia, które wesprą nas na drodze uczącego się. Jest to: mapa wyboru, tabelka z przykładowymi pytaniami uczącego się i wyrokującego, lista pytań, która pomoże nam przejść z trybu wyrokującego na uczący się, lista pytań zmieniających (czego chcę? Jaki mam wybór?), wzmocnienie obserwującego JA oraz kwestionowanie założeń.
Książka jest dobrą pozycją dla coachów, liderów i menadżerów, ale też wszystkich tych, którzy interesują się rozwojem osobistym i chcą nad sobą pracować. Dzięki lekturze spojrzymy na siebie i innych z zupełnie nowej perspektywy — bardziej świadomie. Ucząc się inaczej formułować odpowiednie pytania, nauczymy się także słuchać siebie i innych. Staniemy się bardziej empatyczni, a także otwarci na pomysły i sugestie innych.
